„Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” (S-A-M!), to pakiet programów, którego adresatami są osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Mobilność osób z niepełnosprawnością

Celem Programu jest wzrost niezależności beneficjentów oraz ułatwienie im aktywności społecznej lub zawodowej poprzez zapewnienie dostępu do korzystania z samochodu osobowego.

Beneficjentem Programu może być osoba z niepełnosprawnością, która spełnia następujące warunki:

1. jest osobą, która nie może poruszać się bez użycia wózka inwalidzkiego i legitymuje się ważnym:
   1. orzeczeniem o niepełnosprawności ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji albo
   2. orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem traktowanym na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. oświadczy, że nie dokona zbycia pojazdu dofinansowanego ze środków Programu, przez okres co najmniej 60 miesięcy od dnia otrzymania dofinansowania.

Dofinansowanie w ramach programu dotyczy części kosztów zakupu dostosowanego samochodu osobowego (nie starszego niż sześcioletni, sprzedawanego przez wyspecjalizowaną firmę i posiadającego co najmniej roczną gwarancję), przy czym samochód, którego zakup dofinansowano ze środków Programu:

1. w przypadku dostosowanych samochodów osobowych do potrzeb kierowcy poruszającego się na wózku inwalidzkim – musi umożliwić zajęcie miejsca kierowcy oraz możliwość samodzielnego prowadzenia pojazdu bez konieczności przesiadania się z wózka inwalidzkiego na fotel kierowcy. Wprowadzone dostosowania muszą mieć charakter indywidualny, uwzględniający możliwości beneficjenta;
2. w przypadku dostosowanych samochodów osobowych do potrzeb pasażera poruszającego się na wózku inwalidzkim – musi umożliwić podróż osoby z niepełnosprawnością na wózku inwalidzkim bez konieczności przesiadania się z wózka inwalidzkiego na fotel pasażera.

Zakup dostosowanego samochodu osobowego będzie dofinansowywany w następujący sposób:

1. 1. dla samochodów dostosowanych do ich prowadzenia przez osobę niepełnosprawną
      a. do kwoty 150.000,00 zł – 80% ceny,
      b. nadwyżka ponad kwotę 150.000,00 zł do kwoty 250.000,00 zł – 50%,
      c. nadwyżka ponad kwotę 250.000,00 zł do kwoty 300.000,00 zł – 30%,
      d. nadwyżka ponad kwotę 300.000,00 zł – 0%;
   2. dla samochodów dostosowanych do podróży osoby z niepełnosprawnością jako pasażera:
      a. do kwoty 130.000,00 zł – 85% ceny,
      b. nadwyżka ponad kwotę 130.000,00 zł do kwoty 200.000,00 zł – 50%,
      c. nadwyżka ponad kwotę 200.000,00 zł do kwoty 230.000,00 zł – 30%,
      d. nadwyżka ponad kwotę 230.000,00 zł – 0%.

Budżet programu wynosi: 250.000.000,00 zł. Nabór wniosków (wyłącznie w formie elektronicznej) prowadzony będzie w czterech turach, nie dłużej jednak niż do wyczerpania budżetu Programu:

• tura pierwsza: od dnia 01.03.2023 r. do dnia 31.03.2023 r. do godziny 23:59;
• tura druga: od dnia 30.06.2023 r. do dnia 31.07.2023 r. do godziny 23:59;
• tura trzecia: od dnia 29.09.2023 r. do dnia 31.10.2023 r. do godziny 23:59;
• tura czwarta: od dnia 29.03.2024 r. do dnia 30.04.2024 r. do godziny 23:59.

Więcej szczegółów na stronie PFRON.

Dostępne mieszkanie

Celem Programu  jest wzrost niezależności beneficjentów oraz ułatwienie im aktywności zawodowej i społecznej poprzez zapewnienie mieszkania wolnego od barier architektonicznych, jako podstawy samodzielnego realizowania planów zawodowych i społecznych.

Beneficjentem Programu może być osoba z niepełnosprawnością, która spełnia warunki:

1. posiada orzeczenie o niepełnosprawności (w przypadku dzieci poniżej 16 roku życia) lub orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym lub orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, z tytułu niepełnosprawności narządu ruchu uniemożliwiającej poruszanie się bez użycia wózka;
2. złoży oświadczenie, wraz z dokumentacją fotograficzną, o barierach architektonicznych w mieszkaniu i/lub w budynku, uniemożliwiających samodzielne wyjście na zewnątrz na poziom zero;
3. złoży oświadczenie o dysponowaniu tytułem prawnym do lokalu na mocy prawa własności lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
4. w momencie składania wniosku nie ukończyła 65 roku życia.

W przypadku, gdy wniosek dotyczy osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej, wniosek składa jej opiekun prawny. W takim przypadku do wniosku dołącza się oświadczenie o zamieszkiwaniu w lokalu wspólnie osoby z niepełnosprawnością oraz opiekuna prawnego.

Dofinansowanie w ramach Programu dotyczy dopłaty do zakupu mieszkania pozbawionego barier architektonicznych, znajdującego się w lokalizacji umożliwiającej samodzielne opuszczenie budynku, aż do poziomu zero przed budynkiem. Wysokość dofinansowania stanowi różnicę pomiędzy ceną mieszkania nabywanego i sprzedawanego, nie może być jednak większa niż równowartość iloczynu 15 m² i wartości średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, ogłaszanej przez Bank Gospodarstwa Krajowego w programie „Mieszkanie na Start” na dany kwartał, w którym nabywane jest mieszkanie, obowiązującej dla lokalizacji mieszkania nabywanego.

Program jest realizowany przez samorząd powiatowy, który przyjmie zaproszenie PFRON do realizacji Programu. Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym.
W przypadku, gdy samorząd powiatowy nie przystąpi do realizacji Programu, dopuszcza się możliwość zawarcia umowy w sprawie realizacji Programu na rzecz beneficjentów z terenu działania tego samorządu, z innym samorządem powiatowym.

Więcej szczegółów na stronie PFRON.

Mieszkanie dla absolwenta

Celem Programu jest wzrost niezależności beneficjentów oraz ułatwienie im aktywności zawodowej i społecznej poprzez zapewnienie samodzielnego mieszkania spełniającego indywidualne kryterium dostępności dla beneficjenta i polega na dofinansowaniu wynajęcia lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Beneficjentem może być osoba z niepełnosprawnością, która spełnia warunki:

1. posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, a w przypadku osób z niepełnosprawnością narządu słuchu, także w stopniu umiarkowanym lub orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, a w przypadku osób z niepełnosprawnością narządu słuchu również na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
2. posiada status absolwenta szkoły podstawowej, ponadpodstawowej (wszystkich typów szkół) lub szkoły wyższej, uzyskany w okresie 36 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku;
3. posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
4. złoży oświadczenie o braku możliwości zamieszkania w miejscowości realizowania aktywności zawodowej;
5. złoży oświadczenie o poszukiwaniu zatrudnienia lub o podjętym zatrudnieniu.

Dofinansowanie jest udzielane maksymalnie na okres 36 miesięcy, dotyczy wszystkich kosztów wymienionych w umowie najmu ponoszonych przez beneficjenta, i wynosi:

1. od 1 do 12 miesiąca – 100% kosztów najmu, nie więcej jednak niż 100% miesięcznej wysokości maksymalnej kwoty dofinansowania dla danej lokalizacji wynajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego;
2. od 13 do 24 miesiąca – 70% kosztów najmu, nie więcej jednak niż 70% miesięcznej wysokości maksymalnej kwoty dofinansowania dla danej lokalizacji wynajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego;
3. od 25 do 36 miesiąca – 40% kosztów najmu, nie więcej jednak niż 40% miesięcznej wysokości maksymalnej kwoty dofinansowania dla danej lokalizacji wynajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Maksymalna wysokość dofinansowania miesięcznego kosztu wynajęcia lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego spełniającego indywidualne kryterium dostępności dla beneficjenta zależy od lokalizacji przedmiotu dofinansowania (miasto wojewódzkie, gminy sąsiadujące bezpośrednio z miastem wojewódzkim, pozostałe gminy w danym województwie), aktualnej wartości średnich wskaźników przeliczeniowych kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych obowiązującej na poszczególnych poziomach terytorialnych oraz od sposobu poruszania się beneficjenta (zróżnicowanie dla osób poruszających się przy pomocy wózka inwalidzkiego oraz pozostałych osób).

Program jest realizowany przez samorząd powiatowy, który przyjmie zaproszenie PFRON do realizacji Programu. Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym.

Więcej szczegółów na stronie PFRON.