Podstawą do uzyskania refundowanego przedmiotu ortopedycznego (wyrobu medycznego, wg nomenklatury z ww. przepisów) lub środka pomocniczego jest zlecenie wystawione przez upoważnionego lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, lub – w przypadku kontynuacji zaopatrzenia – przez pielęgniarkę lub położną ubezpieczenia zdrowotnego.
Dla wyrobów ortopedycznych lekarzem upoważnionym jest z reguły ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, niekiedy neurolog lub reumatolog; w przypadku środków pomocniczych – także lekarz innej specjalności (okulista, laryngolog, onkolog) lub lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, ew. felczer ubezpieczenia zdrowotnego.
Narodowy Fundusz Zdrowia dokonuje weryfikacji zlecenia na etapie jego wystawienia i potwierdza posiadanie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej przez świadczeniobiorcę na etapie jego realizacji.
Począwszy od 1 stycznia 2020 wprowadza się system weryfikacji zlecenia na wyroby medyczne i potwierdzania posiadania prawa do świadczeń opieki zdrowotnej przez pacjenta za pośrednictwem serwisów internetowych lub usług informatycznych Narodowego Funduszu Zdrowia.
W przypadku braku dostępu do serwisów internetowych lub usług informatycznych Funduszu, weryfikacja zlecenia i potwierdzenie posiadania prawa do świadczeń opieki zdrowotnej są dokonywane w siedzibie wybranego przez świadczeniobiorcę oddziału wojewódzkiego Funduszu.
Osobom uprawnionym do comiesięcznego zaopatrzenia w wyroby medyczne (tj. np. pieluchomajtki, sprzęt stomijny, cewniki, worki do zbiórki moczu) zlecenia są wystawiane na okres nie dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych od dnia wystawienia. Zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne przysługujące comiesięcznie, w tym ich kontynuacja, wystawione na więcej niż jeden miesiąc kalendarzowy mogą być realizowane częściami obejmującymi okresy nie krótsze niż miesiąc i nie dłuższe niż 6 miesięcy oraz mogą być zrealizowane wyłącznie w miesiącach, na które zostały wystawione, z wyłączeniem miesięcy, które upłynęły.
Zlecenie na wyroby medyczne może być wydane po upływie okresu ich użytkowania (określonego w rozporządzeniu).
Okresy użytkowania wyrobów medycznych nie dotyczą (od 1 lipca 2018) osób o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Ubezpieczony może zrealizować potwierdzone zlecenie u dowolnego świadczeniodawcy, posiadającego umowę z NFZ.
Wyroby medyczne wydawane na zlecenie przysługują bezpłatnie (do wysokości limitu) lub za częściową odpłatnością.
Przykładowe okresy użytkowania, wysokość odpłatności i limity cen
wyrobów medycznych dla dorosłych:
| proteza kończyny dolnej (ostateczna) | 3 lata | bezpłatnie | 1800 – 7500 zł |
| pończocha kikutowa (12 szt.) | 1 rok | bezpłatnie | 120 – 360 zł |
| proteza kończyny górnej | 3 lata | bezpłatnie | 1200 – 4600 zł |
| aparat ortopedyczny k.d. (orteza) | 3 lata | 10% | 200 – 2500 zł |
| gorset ortopedyczny | 3 lata | 10% | 200 – 700 zł |
| kula łokciowa | 3 lata | 30% | 30- 140 zł |
| laska dla niewidomych (biała) | 6 miesięcy | bezpłatnie | 100 zł |
| but ortopedyczny | 1 rok | 30% | 155 – 210 zł |
| but do pary | 1 rok | 30% | 100 zł |
| wózek inwalidzki ręczny | 5 lat | bezpłatnie | 600 zł |
| wózek inwalidzki lekki | 4 lata | bezpłatnie | 1700 zł |
| wózek inwalidzki specjalny | 4 lata | bezpłatnie | 3000 zł |
| soczewki (okularowe lub kontaktowe) |
1-2 lata | 30% | 25 – 500 zł |
| pomoce optyczne dla niedowidzących | 3-5 lat | bezpłatnie | 80 – 350 zł |
| proteza oka | 5 lat | bezpłatnie | 700 – 800 zł |
| aparaty słuchowe | 3-5 lat | do 26 lat bezpłatnie, powyżej – 30% |
1000 – 2000 zł |
| cewniki zewnętrzne (do 30 szt.) |
1 miesiąc | 30% | 120 zł |
| worki stomijne (do 90 szt.) | 1 miesiąc | bezpłatnie | 300 – 480 zł |
| pieluchomajtki (do 90 szt.) | 1 miesiąc | bezpłatnie lub 30% od 1 grudnia 30% |
77 lub 90 zł od 1.12. – 90 lub 153 zł |
| aparat do leczenia obturacyjnego bezdechu sennego |
5 lat | 10% | 2100 zł |
| proteza piersi | 2 lata | bezpłatnie | 280 zł |
| poduszka przeciwodleżynowa pneumatyczna |
2 lata | 30% | 500 zł |
| materac przeciwodleżynowy | 3 lata | 30% | 700 zł |
pełen wykaz wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie
zawierający określenie dla każdego przedmiotu osób uprawnionych do wystawienia zlecenia, limitu finansowania ze środków publicznych, wysokości udziału własnego świadczeniobiorcy w tym limicie, kryteriów przyznawania, okresu użytkowania i limitu cen naprawy wyrobu
zmiany obowiązujące od 1 grudnia 2021
Od 1 grudnia zamiast dotychczasowej refundacji w wys. 80 gr za cewnik niezależnie od jego rodzaju, przewiduje się trzy limity finansowania z NFZ dla trzech typów jednorazowych cewników:
- 5,35 zł za sztukę w przypadku cewników hydrofilowych gotowych do użycia,
- 2,60 zł za sztukę w odniesieniu do cewników hydrofilowych aktywowanych wodą,
- 80 gr za sztukę dla cewników niepowlekanych.
Ponadto cewniki jednorazowe w ilości 180 szt. miesięcznie będą bezpłatne dla dzieci i młodzieży do 18 r. życia (dla dorosłych, jak dotychczas, z odpłatnością 30%).
Okres użytkowania niektórych wyrobów medycznych (np. wózków inwalidzkich) może ulec skróceniu, w przypadku gdy nastąpiły zmiany w stanie fizycznym użytkownika, powodujące konieczność skrócenia okresu użytkowania wyrobu medycznego, a możliwości regulacji tego wyrobu zostały wyczerpane.
Limit na naprawę wyrobu medycznego wynosi 30% limitu ceny danego wyrobu. Dotyczy to przedmiotów określonych w Rozporządzeniu jako „naprawialne”. Refundowanej naprawy można dokonać na podstawie zlecenia wystawionego przez właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego Oddział Funduszu. Refundowane naprawy są możliwe (po upływie gwarancji), tylko w podanym w Rozporządzeniu okresie użytkowania, maksymalnie do kwoty ustalonego limitu ceny, niezależnie od liczby napraw.
W przypadku dokonania naprawy i wykorzystaniu części lub całości tego limitu, okres użytkowania wyrobu medycznego ulega wydłużeniu proporcjonalnie do wykorzystanej części limitu naprawy.